واژه «سرامیک» شامل گستره‌ی وسیعی از مواد می‌شود که به دو دسته کلی سنتي و پیشرفته تقسیم می‌شوند. البته سرامیک‌ها بر اساس ترکیب، روش ساخت و کاربرد هم تقسیم‌بندی می‌شوند.
آثار به‌جای‌مانده از تمدن ایران باستان به ویژه پس از ورود اسلام به خوبی در آثار تاریخی و معماری‌های ارزشمند تاریخی ما بیانگر اهمیت و جایگاه ویژه محصولات سرامیکی در زندگی روزگاران قدیم این سرزمین بوده است. عده‌ای اعتقاد دارند که تاریخ تمدن و فرهنگ هر کشوری با آثار برجای مانده از صنایع سرامیک آن کشور سنجیده می‌شود تاریخ تمدن و فرهنگ ایران نیز با آثار برجای مانده صنایع سرامیک ارتباط تنگاتنگی دارد بررسی تاریخ تمدن و فرهنگ کشور ایران گویای این واقعیت است که کشور ما چه در روزگاران باستان و چه در دورۀ، اسلام پرچم‌دار و قافله‌سالار، مدنیت هنر و صنعت و عامل مهمی در توسعه و گسترش تمدن بشری بوده و همواره به‌عنوان پیشرو علم و صنعت در دنیا مطرح بوده است. امروزه در زندگی روزمره و در سرویس‌دهی مستقیم و غیرمستقیم به سایر صنایع، سرامیک نقش مهمی داشته و جایی مهم برای خود یافته است. در زمان فعلي سراميك‌ها فقط محدود به سفال نيستند و انواع مختلفي دارند. در اين مقاله مي‌خواهيم با انواع سراميك آَشنا شويم.
سرامیک‌ها را چطور طبقه‌بندی می‌کنند؟
واژه «سرامیک» شامل گستره وسیعی از مواد می‌شود که به دو دسته کلی می‌توان آن را تقسیم کرد. سرامیک‌های سنتی (سفال، محصولات رس ساختاری، دیرگدازهای بر پایه رس، سیمان، بتن، شیشه) آن دسته از موادی را شامل می‌شود که از ابتدای تمدن بشری تا به امروز پیشرفت نموده‌اند که همچنان نیز قسمت بزرگی از صنعت را شامل می‌شود با این وجود گرایش دنیای جدید رو به سوی سرامیک‌های پیشرفته است که غالباً در کمتر از یک سده گذشته توسعه یافته است. دسته‌ی سرامیک‌های پیشرفته که کاربردهای تکنیکی، خاص، ظریف و مهندسی دارند را به‌طور کلی می‌توان به دسته سرامیک‌های کاربردی (الکتریکی، مغناطیسی، نوری) و ساختاری (در دمای محیط و دمای بالا) تقسیم نمود. هر چند مرز بین سرامیک‌های سنتی و پیشرفته به درستی نیست. علاوه بر این معیار کلی، معیارهای دیگری نیز برای تقسیم‌بندی سرامیک‌ها وجود دارد که برخی از آن‌ها با یکدیگر هم‌پوشانی دارند. در این بخش از مقاله برخی از مهم‌ترین معیارهای طبقه‌بندی مواد سرامیکی را بررسی می‌کنیم:
بيشتر بخوانيد: سرامیک چیست؛ خواص، انواع و کاربردهای آن
- بر اساس ترکیب:
- سرامیک‌های اکسیدی: این سرامیک‌ها عمدتاً از اکسیدهای فلزی مانند آلومینا، زیرکونیا و سیلیس تشکیل‌شده‌اند. آن‌ها به دلیل استحکام، سختی بالا و مقاومت در برابر سایش و خوردگی شناخته‌شده‌اند.
- سرامیک‌های غیر اکسیدی: این سرامیک‌ها از کاربیدها، نیتریدها، بوریدها و سایر ترکیبات مانند: کاربید سیلیکون، نیترید آلومینیوم و دی بورید تیتانیوم تشکیل‌شده‌اند. آن‌ها به دلیل استحکام، سختی بالا و مقاومت در برابر سایش و خوردگی شناخته شده‌اند.
- سرامیک‌های کامپوزیت: این سرامیک‌ها از ترکیب دو یا چند نوع مواد مختلف سرامیکی مانند آلومینا و زیرکونیا یا مواد سرامیکی و غیر سرامیکی مانند سرامیک تقویت‌شده با الیاف تشکیل‌شده‌اند. آن‌ها برای ترکیب خواص مطلوب مواد مختلف طراحی‌شده‌اند.
2-بر اساس ساختار بلوری:
- سرامیک‌های کریستالی: این سرامیک‌ها ساختار کریستالی مشخصی دارند و بر اساس نوع ساختار بلوری مانند مکعب، تتراگونال، یا هگزاگونال طبقه‌بندی می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به آلومینا، زیرکونیا و کاربید سیلیکون اشاره کرد.
- شیشه سرامیک‌ها: این سرامیک‌ها ترکیبی از فاز کریستالی و شیشه‌ای دارند. آن‌ها تا حدی متبلور تولید می‌شوند و نمونه‌هایی از آن‌ها شامل لیتیوم دی سیلیکات و شیشه سرامیک تقویت‌شده با لوسیت است.
- سرامیک‌های آمورف: این سرامیک‌ها ساختار کریستالی مشخصی ندارند و اغلب به آن‌ها شیشه می‌گویند. آن‌ها با خنک کردن مذاب تولید می‌شوند و نمونه‌های آن عبارت‌اند از: شیشه‌های سیلیسی و بوروسیلیکات.
3-بر اساس خواص:
- سرامیک‌های ساختاری: این سرامیک‌ها به دلیل استحکام، سفتی و مقاومت در برابر سایش بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولاً در کاربردهایی مانند ابزارهای برش، بلبرینگ‌ها و ایمپلنت‌های زیست پزشکی استفاده می‌شوند.
- سرامیک‌های الکترونیکی: این سرامیک‌ها به دلیل رسانایی الکتریکی، خواص دی‌الکتریک و خواص پیزوالکتریک استفاده می‌شوند و معمولاً در کاربردهایی مانند خازن‌ها، حسگرها و محرک‌ها استفاده می‌شوند.
- سرامیک‌های حرارتی: این سرامیک‌ها به دلیل توانایی مقاومت در برابر درجه حرارت بالا استفاده می‌شوند و معمولاً در کاربردهایی مانند آستر کوره‌ها، اجزای کوره و مبدل‌های حرارتی استفاده می‌شوند.
4-بر اساس روش ساخت:
- سرامیک‌های سنتی: این سرامیک‌ها با استفاده از تکنیک‌های ساخت مرسوم مانند ریخته‌گری و پرس ساخته می‌شوند و شامل محصولاتی مانند آجر، کاشی و ظروف می‌شوند.
- سرامیک‌های پیشرفته: این سرامیک‌ها با استفاده از تکنیک‌های ساخت پیشرفته‌تری مانند رسوب شیمیایی بخار، پردازش سل-ژل و پرس گرم ساخته می‌شوند و شامل محصولاتی مانند ابزارهای برش، ایمپلنت‌های زیست پزشکی و قطعات الکترونیکی می‌شوند.
- نانوسرامیک‌ها: این سرامیک‌ها دارای ابعاد نانومقیاس و خواص منحصربه‌فردی مانند استحکام، سختی و پایداری حرارتی بالا هستند. آن‌ها با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته مانند سل-ژل تولید می‌شوند و در کاربردهایی مانند کاتالیز، حسگرها و ذخیره انرژی استفاده می‌شوند.
5-بر اساس حالت فیزیکی
سرامیک‌ها همچنین می‌توانند بر اساس حالت فیزیکی خود دسته‌بندی شوند. در این روش دسته‌بندی ماده سرامیکی به شکلی که استفاده می‌شود، به انواع مختلف تقسیم می‌شود:
- پودر سرامیک: پودر سرامیک ماده‌ای است که از ذرات سرامیکی تشکیل شده است. اغلب به‌عنوان ماده اولیه برای تولید سرامیک از طریق فرآیندهایی مانند پرس پودر، سینترینگ و پرس گرم استفاده می‌شود.
- قطعات سرامیکی: قطعات سرامیکی اشیای سه بعدی هستند که از مواد سرامیکی ساخته شده‌اند. به‌عنوان مثال: کاشی‌های سرامیکی، ظروف سرامیکی و شیشه‌ها.
- الیاف سرامیکی: الیاف سرامیکی رشته‌های نازک و انعطاف‌پذیری هستند که از مواد سرامیکی ساخته شده‌اند. این مواد اغلب به عنوان تقویت‌کننده در مواد کامپوزیت، عایق در کاربردهای با دمای بالا و فیلتر استفاده می‌شوند.
- پوشش‌های سرامیکی: پوشش‌های سرامیکی لایه‌های نازکی از مواد سرامیکی هستند که روی سطح یک زیرلایه اعمال می‌شوند. آن‌ها می‌توانند برای بهبود ویژگی‌های سطح زیرلایه مانند مقاومت در برابر سایش، مقاومت در برابر خوردگی و عایق حرارتی استفاده شوند.
- کامپوزیت‌های سرامیکی: کامپوزیت‌های سرامیکی موادی هستند که با ترکیب دو یا بیشتر از انواع مختلف مواد سرامیکی یا با ترکیب سرامیک با دیگر مواد مانند فلزات یا پلیمرها تولید می‌شوند. آن‌ها می‌توانند برای دستیابی به ویژگی‌های خاص مانند افزایش مقاومت، بهبود مقاومت در برابر سایش و کاهش وزن مورد استفاده قرار گیرند.
- غشای سرامیکی: غشای سرامیکی لایه‌های نازک و متخلخل از مواد سرامیکی هستند که برای فیلتراسیون و جداسازی استفاده می‌شوند. آن‌ها می‌توانند برای حذف آلاینده‌ها از مایعات و گازها، یا جداسازی مواد مختلف از یک مخلوط استفاده شوند.
در کشور ما هم سرامیک‌ها با روش‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند. رایج‌ترین و شاید درست‌ترین دسته‌بندی شاخه‌های مختلف سرامیک به صورت زیر است:
1-فراورده‌های ویژه و سرامیک‌های تکنیکی
2-دیرگدازها
3-فراورده‌های زمخت
4-فراورده‌های ظریف
انواع سرامیک‌های ظریف
اصطلاح سرامیک‌های ظریف در واقع معادل اصطلاح انگلیسی white ware است. سرامیک‌های ظریف خود دارای انواع مختلف شامل: ظروف خانگي، كاشی‌ها، سراميك‌هاي بهداشتي و مقر‌ه‌ها و عايق‌هاي الكتريكي هستند.
- ظروف خانگي
ظروف خانگی بر اساس متخلخل بودن یا نبودن و بر اساس رنگ خود دارای انواع مختلفی هستند.
دسته‌ی اول ظروف خانگی متخلخل رنگی هستند. این گروه از سرامیک‌ها قدیمی‌ترین سرامیک‌ها بوده و دارای دو نوع سفال و ماجولیکا هستند. چون در این سرامیک‌ها مقدار قابل‌توجهی اکسید آهن وجود دارد، رنگ آن‌ها به قرمزی و قهوه‌ای متمایل است. سفال و ماجولیکا هر دو از خاک رس و در دماهای نسبتاً بالا (950 تا 1100 درجه سانتی‌گراد) انجام می‌شود. فرق سفال و ماجولیکا در ترکیب آن‌هاست.
دسته‌ی دوم ظروف خانگی، سرامیک‌های متخلخل سفید هستند. ارتن‌ورها بدنه‌های رسی سفید رنگ هستند و بسته به ترکیبشان، دارای انواع رسی، آهکی و فلدسپاتی هستند. مرغوب‌ترین نوع ارتن‌ور، فلدسپاتی است. دماي پخت بالايي دارند، در نتيجه ميزان تخلخل آن‌ها از انواع ديگر ارتن‌ورها کمتر است.
دسته‌ی سوم ظروف خانگی، سرامیک‌های متراکم رنگی هستند. اين بدنه‌ها متراكم و رنگي هستند، كاربرد آن‌ها نيز در سفال‌های بام، بوته‌های آزمايشگاهي و لوله‌های فاضلاب است. معمولاً بيش از 70% رس ثانويه دارند. به همين دليل رنگي هستند.
دسته آخر که در واقع بزرگ‌ترین دسته اين سراميك‌هاست، سراميك‌هاي متراكم سفيد است. اين گروه به پرسلان‌ها و چيني‌ها معروف هستند.
اگر چه واژه‌ی پرسلان و چینی معمولاً معادل تصور می‌شود ولی این دو واژه یکی نیستند. این دو نوع سرامیک در دو خاصیت یکسان‌اند؛ یکی آنکه هر دو حالت زجاجی (vitreous) دارند و تخلخل بسیار پایینی دارند، دیگری اینکه هر دو این سرامیک‌ها را می‌توان با و یا بدون لعاب تولید و استفاده کرد. به‌هرحال چینی یک پرسلان است که جزء پرسلان‌های نرم طبقه‌بندی می‌گردد. این پرسلان دارای بدنه‌ای نازک بوده و نرم است به صورتی که به‌راحتی آن را می‌توان با یک سوهان برید. درحالی‌که پرسلان‌ها را این‌گونه نمی‌توان برید. همان‌گونه که گفتیم پرسلان‌ها سخت‌تر هستند از این رو پرسلان‌ها را در کاربردهای صنعتی و پزشکی استفاده می‌کنند. درحالی‌که کاربرد چینی‌آلات تنها در بخش‌های خانگی و استفاده‌های تزئینی است.
بيشتر بخوانيد: سرامیک پرسلانی چیست؛ انواع و کاربردهای آن
تقسیم‌بندی‌های متعددی برای چینی‌آلات ارائه‌شده است. گاهی برحسب نوع کاربرد (چینی رومیزی، چینی هتل، چینی دندان، چینی مظروف، چینی بهداشتی و ...)، گاهی بر حسب نوع بدنه (چینی‌ها، استون‌وری و استخوانی و ...) و گاهی بر حسب ویژگی‌ها (چینی‌های نرم و سخت) این تقسیم‌بندی صورت می‌گیرد که در ادامه به چند مورد اشاره می‌شود.
- تقسیم‌بندی چینی‌آلات بر اساس ماهیت کاربردی؛ مانند چینی مظروف، چینی بهداشتی، چینی‌های تکنیکی و پرسلان‌ها
- تقسیم‌بندی چینی‌آلات بر اساس ماهیت چینی ازنظر مشخصات مانند چینی سخت و چینی نرم.
- تقسیم‌بندی چینی‌آلات بر اساس دمای پخت چینی مانند دمای پخت بالا (چینی‌های اصل) و دمای پخت کم (بدل‌چینی‌ها)
- تقسیم‌بندی چینی‌آلات بر اساس فرمول و ماهیت فازی و ریزساختاری چینی‌ها. انواع چینی از این دیدگاه عبارت است از چینی پرسلانی، چینی استخوانی، چینی ارتن‌وری، چینی زجاجی، چینی استون‌وری و بدل چینی
- کاشی‌ها
کاشی‌ها معمولاً به دو دسته كف و دیوار تقسیم می‌شوند. کاشی‌های كف را معمولاً از بدنه‌های استون‌ور و کاشی‌های ديوار را از ارتن‌ور آهكي می‌سازند. کاشی‌های ديواري معمولاً لعاب‌دار هستند اما کاشی‌های كف به دو دسته لعاب‌دار و بدون لعاب تقسيم می‌شوند. سراميك‌هاي پرسلانی و کاشی‌های ضد اسيد از نوع کاشی‌های كف بدون لعاب هستند. سرامیک پرسلانی با تمام مزایایی که دارد، دارای رنگ‌ها، الگوها، شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی است و به همین خاطر در اجرای کف و نمای ساختمان بسیار کاربرد دارد. بر اساس کاربرد می‌توانیم این نوع محصول سرامیکی در دو دسته‌ی سرامیک پرسلانی نما و سرامیک پرسلانی کف تقسیم کنیم.
- سراميك‌هاي بهداشتي
سرامیک‌های بهداشتي به سه دسته نيمه زجاجي و زجاجي، خاك نسوز و استون‌ور تقسيم می‌شوند. زجاجي يا نيمه زجاجي بودن بدنه به درصد فاز شيشه تشكيل شده در بدنه و جذب آب بستگي دارد. جذب آب بدنه‌های زجاجي كمتر از يك درصد و جذب آب بدنه‌های نيمه زجاجي بين 3 تا 14% است.
- عایق‌ها و مقره‌هاي الکتريکي
اين بدن را عايق الكتريكي هستند و جريان الكتريكي را از خود عبور نمی‌دهند. در نتيجه بايد مقاومت الكتريكي بالايي داشته باشند، همچنين بايد استحكام بالايي نيز داشته باشند. عمدتاً در فرکانس‌های پايين به كار گرفته می‌شوند. اين بدنه‌ها تخلخل و جذب آب كمي دارند، چون اگر جذب آب زيادي داشته باشند، از محيط رطوبت جذب می‌کنند، به همراه رطوبت، یون‌هایی كه در هوا هستند وارد بدنه شده و باعث هدايت الكتريكي می‌شوند. از طرفي جذب آب باعث اتلاف دی‌الکتریک می‌شود.
انواع سرامیک بر اساس ترکیب
به غیر از کربن، از نظر شیمیایی، سرامیک‌ها ترکیبات غیر فلزی و غیرآلی هستند. از نظر ترکیب می‌توان سرامیک‌های پیشرفته را به سه دسته سیلیکاتی، اکسیدی و غیر اکسیدی تقسیم کرد. برای مثال سیلیکات‌ها مانند کائولینیت [AL2Si2O5 (OH)4] و مولایت [AL6 Si2O13] جزء سرامیک‌های سیلیکاتی هستند.
سرامیک‌های اکسیدی خود دارای دو نوع ترکییب ساده و ترکیب پیچیده هستند. ترکیب‌های ساده مثل آلومینا (AC2O3)، زیرکونیا (ZrO) و اکسیدهای پیچیده مانند تیتانات باریم (BaTiO3)، مواد ابررسانا YBa2Cu3O6+δ (0
≤ δ ≤1) هستند.
غیراکسیدی‌ها شامل کاربیدها مثل سیلیکون کاربید (SiC) و کاربید بور (B4C)، نیتریدها مثل سیلیکون نیترید (S3iN4) و نیترید بور (BN)، بوریدها مثل دی‌بورید تیتانیم (TiB2)، سیلیسیدها مثل دی سیلیسید مولیبدن (MoSi2)، هالیدها مثل فلوراید لیتم (LiF)، ترکیبات پایه نیترید- اکسید یا سیستم اکسی‌نیترید مثل سیالون هستند.
معمولاً برای سنتز پودرهای سرامیک‌های پیشرفته از مواد سنتزی یا مواد خامی که در طبیعت یافت می‌شوند، از روش‌های شیمیایی استفاده می‌شود که نوع دوم مراحل قابل ملاحظه‌ای از تصفیه‌ی شیمیایی را پشت سر گذاشته است.
انواع سرامیک از نظر روش تولید
مواد سرامیکی می‌توانند بر اساس روش‌های مختلفی که برای تولید آن‌ها به کار می‌روند، به چندین دسته‌بندی تقسیم شوند. برخی از روش‌های معمول شامل موارد زیر است:
- پرس: در این روش، پودرهای سرامیکی با یک مواد پایدارکننده مخلوط شده و سپس با استفاده از پرس به شکل دلخواه فشرده می‌شوند. سپس، بدون حضور فشار، به درجه حرارت بالا سینتر می‌شوند تا یک قطعه فشرده‌ای ایجاد شود. این روش برای تولید اجزای سرامیکی با هندسه‌ی پیچیده معمولاً استفاده می‌شود.
- اکستروژن: در این روش، خمیر سرامیکی با استفاده از یک قالب به شکل پیوسته با یک مقطع ثابت شکل می‌گیرد. سپس شکل اکستروژن‌شده به طول مورد نظر برش داده شده و در دمای بالا سینتر می‌شود. این روش معمولاً برای تولید لوله‌ها، تیوپ‌ها و سایر اجسام استوانه‌ای استفاده می‌شود.
- پرس ایزواستاتیک: در این روش برای تولید سرامیک‌های با کیفیت بالا مانند کاربید سیلیکون، کاربید بور و سرامیک‌های پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، پودر سرامیکی در یک قالب انعطاف‌پذیر قرار داده شده و سپس با استفاده از فشار بالا ایزواستاتیک از همه‌ی جهات به یک بدنه خام و یکنواخت فشار داده می‌شود. سپس به درجه حرارت بالا سینتر می‌شود تا قطعه ایجاد شود.
- ریخته‌گری دوغابی: در این روش، مخلوط سرامیکی در یک قالب گچی ریخته می‌شود و آب از دوغاب توسط دیواره‌های قالب جذب می‌شود تا یک لایه سرامیکی جامد و یکنواخت ایجاد شود. سپس اضافه‌های دوغاب خالی می‌شود و باقیمانده لایه سرامیکی از قالب خارج شده و در دمای بالا سینتر می‌شود. این روش معمولاً برای تولید اشیاء سرامیکی با دیواره‌های نازک مانند بشقاب، کاسه و لیوان استفاده می‌شود.
- روش ریخته‌گری نواری: این روش معمولاً برای تولید لایه‌های سرامیکی مورد استفاده در کاربردهای الکترونیکی مانند خازن‌های چندلایه، فیلترهای سرامیکی و حسگرها استفاده می‌شود. در این روش، پودر سرامیکی با یک ماده پایدارکننده و یک حلال مخلوط شده و به یک لایه نازک و یکنواخت پخش می‌شود. سپس لایه خشک شده و به شکل مورد نظر برش داده می‌شود و سپس به درجه حرارت بالا سینتر می‌شود.
- ریخته‌گری تزریقی: در این روش، پودر سرامیکی با یک ماده پایدارکننده و یک حلال مخلوط شده و به شکل پلاستیکی تبدیل می‌شود. سپس با استفاده از یک دستگاه تزریق، مواد سرامیکی در قالب مورد نظر تزریق می‌شود. سپس به درجه حرارت بالا سینتر می‌شود تا قطعه ایجاد شود. این روش برای تولید اجزای سرامیکی با هندسه پیچیده و عملکرد بالا مانند قطعات صنعتی، قطعات خودرو و قطعات هواپیما استفاده می‌شود.
- پرس گرم: در این روش، پودر سرامیکی با یک ماده پایدارکننده مخلوط شده و به شکل دلخواه فشرده می‌شود. سپس، با استفاده از فشار و دمای بالا، مواد سرامیکی به سرعت سینتر می‌شوند و فشرده می‌شوند. این روش برای تولید اجزای سرامیکی با خواص خاص مانند مقاومت به خوردگی و حرارت، مقاومت در برابر سایش و... استفاده می‌شود.
- چاپ سه‌بعدی: در این روش، یک چاپگر سه‌بعدی برای چاپ قطعات سرامیکی با پودرهای سرامیکی و یک ماده پایدارکننده استفاده می‌شود. قطعه سرامیکی به طور لایه به لایه چاپ می‌شود و سپس به درجه حرارت بالا سینتر می‌شود. مزیت این روش تولید سریع قطعه و ساخت قطعات با ابعاد بسیار کوچک یا بزرگ است.
انواع سرامیک بر اساس مقاومت به خوردگی
سرامیک‌ها را می‌توان بر اساس مقاومت در برابر خوردگی به انواع مختلفی طبقه‌بندی کرد. برخی از این انواع عبارت‌اند از:
سرامیک‌های مقاوم در برابر اسید: این سرامیک‌ها در برابر مواد اسیدی مقاوم بوده و معمولاً در صنایع فرآوری شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال می‌توان به آلومینا، کاربید سیلیکون و زیرکونیا اشاره کرد.
سرامیک‌های مقاوم در برابر قلیایی: این سرامیک‌ها در برابر مواد قلیایی مقاوم هستند و معمولاً در تولید شیشه و سیمان استفاده می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به منیزیم و آلومینا اشاره کرد.
سرامیک‌های مقاوم در برابر خوردگی در دمای بالا: این سرامیک‌ها در برابر خوردگی در دماهای بالا مقاوم هستند و معمولاً در موتورهای توربین گازی و کوره‌ها استفاده می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به کاربید سیلیکون، آلومینا و زیرکونیا اشاره کرد.
بیوسرامیک: این سرامیک‌ها در برابر خوردگی زیستی مقاوم بوده و در مصارف پزشکی و دندانپزشکی به عنوان ایمپلنت و پروتز کاربرد دارند. به عنوان مثال می‌توان به هیدروکسی آپاتیت و شیشه زیست‌فعال اشاره کرد.
شیشه-سرامیک: این سرامیک‌ها نوعی از مواد کامپوزیتی هستند که ترکیبی از خواص سرامیک و شیشه است. آن‌ها در برابر شوک حرارتی مقاوم هستند و معمولاً در ظروف آشپزی، پنجره‌های فر و مخروط دماغه موشک استفاده می‌شوند.
سرامیک‌های متخلخل: این سرامیک‌ها سطح بالایی دارند و معمولاً در فرآیندهای فیلتراسیون و جداسازی استفاده می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان آلومینا و کاربید سیلیکون را نام برد.
هر نوع سرامیک دارای خواص منحصربه‌فردی است که آن را برای کاربردهای خاص مناسب می‌کند. مقاومت در برابر خوردگی یک ویژگی مهم برای سرامیک‌های مورداستفاده در محیط‌های خشن است و انتخاب نوع سرامیک بستگی به شرایط خورندگی خاصی دارد که در معرض آن قرار می‌گیرد.
انواع سرامیک از نظر کاربرد
مواد سرامیکی کاربردهای گسترده‌ای در زندگی روزمره ما دارند، از ظروف غذاخوری و ظروف پخت‌وپز گرفته تا لوازم الکترونیکی و ابزارهای برش. خواص منحصربه‌فرد سرامیک‌ها آن‌ها را برای کاربردهای مختلف ارزشمند می‌کند و با پیشرفت های مداوم در تولید و توسعه مواد، استفاده از آن‌ها گسترش پیدا کرده است. مواد سرامیکی به دلیل خواص مکانیکی عالی، دوام و مقاومت در برابر سایش و خوردگی، کاربردهای متعددی در صنعت ساختمان دارند. این مواد به عنوان سرامیک کف، کاشی دیواری و ... نیز استفاده می‌شوند. در این بخش از سرامیك‌ها از نظر كاربرد دسته‌بندي شده‌اند.
کلام پایانی
در این مقاله با انواع سرامیک آشنا شدیم و دیدیم که سرامیک انواع مختلفی دارد و فقط محدود به سرامیک کف و دیوار نیست. سرامیک‌های سنتی شامل سرامیک‌هایی مثل چینی‌آلات انواع کاشی‌ها مانند: کاشی، کف، دیوار، لوازم بهداشتی سرامیکی و چند نوع محصول سرامیکی دیگر می‌شوند و سرامیک‌های مهندسی برای جواب گوئی به رفع نیازهای مخصوص مانند مقاومت حرارتی بیشتر، خواص مکانیکی بهتر و خواص الکتریکی ویژه و مقاومت شیمیایی استفاده می‌شوند. اگر سوالی در مورد دنیای سرامیک‌ها دارید که جواب آن را هنوز از این مطلب نگرفته‌اید، در بخش کامنت‌ها حتما بپرسید.